10 χρόνια χειρουργική παχυσαρκίας και μεταβολικών νόσων (σακχαρώδης διαβήτης)

10 χρόνια
χειρουργική παχυσαρκίας
και μεταβολικών νόσων
(σακχαρώδης διαβήτης)

χειρουργική σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

χειρουργική
σακχαρώδη διαβήτη
τύπου ΙΙ

 

Υπάρχει αύριο μετά από αποτυχία!

Υπάρχει αύριο
      μετά από
            αποτυχία!

 

πρόληψη και αντιμετώπιση του   Διαβήτη

πρόληψη και
      αντιμετώπιση του
            Διαβήτη

 

χειρουργική νοσογόνου παχυσαρκίας

   χειρουργική
       νοσογόνου
  Παχυσαρκίας

Αρχική / Χειρουργική σακχαρώδη διαβήτη

Τα αποτελέσματα της βαριατρικής χειρουργικής στο Σακχαρώδη Διαβήτη τ. ΙΙ

Σήμερα σε όλο τον κόσμο 366 εκατομμύρια πάσχουν από ΣΔ και κάθε χρόνο 4.6 εκ. θάνατοι παγκοσμίως οφείλονται στις συνέπειες του διαβήτη. Περίπου 1.200.000  Έλληνες πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και  το 8,5% - 17,5% του συνόλου των θανάτων στον ελληνικό πληθυσμό σχετίζεται με έλλειψη σωστού ελέγχου του διαβήτη. Ο διαβήτης τύπου ΙΙ αποτελεί το 80%- 90% των συνολικών περιπτώσεων διαβήτη στην Ελλάδα και μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά 8 - 10 χρόνια.

Παρά τις προσπάθειες για τον έλεγχο της ασθένειας, οι επιπλοκές από τη μικροαγγειοπάθεια (νεφροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια,   νευροπάθεια) είναι συχνές  και οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου σε ασθενείς με ΣΔ. Συνεπώς στους διαβητικούς η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, της υπέρτασης, της υπερλιπιδαιμίας και της υπερπηκτικότητας είναι ιδιαίτερης σημασίας και η αντιμετώπιση τους σε συνδυασμό με καλό γλυκαιμικό έλεγχο επιτυγχάνει μείωση της θνητότητας και θνησιμότητας από το ΣΔ.

Με τη συντηρητική αντιμετώπιση του ΣΔ μόνο το 8% των ασθενών ελέγχονται επαρκώς και είναι μέσα στους στόχους που έχει θέσει η Αμερικανική Ένωσης Διαβητολόγων(ΑDA), να έχουν δηλ HbA1C<7%, LDL<100mgr/ml και τριγλυκερίδια<150mgr/ml(JAMA 2004;291:335).

Tο υπόλοιπο 92% παρουσιάζει ανεπαρκή έλεγχο της νόσου με συνέπεια η δεκαετής επιβίωση να είναι 51%(Diabetes Care 2005;28:2856) και ο σακχαρώδης διαβήτης να είναι η κύρια αιτία τύφλωσης και νεφρικής ανεπάρκειας.

Το κόστος της συντηρητικής αντιμετώπισης δεν είναι αμελητέο. Υπολογίζεται ότι το 1ο έτος μπορεί να φτάσει τα 1288 ευρώ, ενώ τον 6ο χρόνο τα 3845 ευρώ και κατά μέσο όρο το κόστος ανά ασθενή και ανά έτος είναι περίπου 3210 ευρώ(Εxp Clin Endocrinol Diabetes 2007;115:495). To κόστος αυξάνεται από το κόστος της αντιμετώπισης των επιπλοκών. Οι καλά ρυθμισμένοι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, στην Ελλάδα, κοστίζουν 6.366 ευρώ το χρόνο και οι αρρύθμιστοι 7.783 ευρώ.


Με τη χειρουργική αντιμετώπιση του ΣΔ τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Η ίαση της νόσου σε διαβητικούς με ΒΜΙ>35 επιτυγχάνεται σε ποσοστά που κυμαίνονται από 56.7%(ασθενείς που υπεβλήθησαν σε γαστρικό δακτύλιο) έως 80%(ασθενείς που υπεβλήθησαν σε γαστρική παράκαμψη)(Am J Med 2009;122:248).
Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και σε διαβητικούς με ΒΜΙ 30-35(Οbes Surg 2014, 24:148-58).

Η χειρουργική του ΣΔ  με ΒΜΙ >35 στην ουσία είναι χειρουργική παχυσαρκίας σε ασθενείς που επιπλέον είναι και διαβητικοί. Στους ασθενείς αυτούς παρατηρείται αντίσταση στην ινσουλίνη και προκαλείται από τα λιποκύτταρα. Η απώλεια βάρους ως αποτέλεσμα της επέμβασης βελτιώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη λειτουργία των β-κυττάρων.
Αντίθετα, ο ΣΔ σε μη παχύσαρκους ασθενείς(ΒΜΙ<35) είναι κυρίως γλουκογονεκεντρική ασθένεια. Σε αυτή την ομάδα ασθενών απαιτείται μια ισχυρή δράση της ορμόνης GLP-1 και αυτό επιτυγχάνεται με την επέμβαση της γαστρικής παράκαμψης. Στους ασθενείς αυτούς χρειαζόμαστε ευαισθησία στην ινσουλίνη και καλή λειτουργία των β-κυττάρων.

Η χειρουργική σε ασθενείς με ΒΜΙ<35 είναι αμιγώς χειρουργική του ΣΔ, γίνεται με αποκλειστικό στόχο να αντιμετωπιστεί ο ΣΔ και κατά 2ο λόγο  το βάρος του ασθενούς. Σε σύνοδο που έγινε στη Νέα Υόρκη το 2010 (Αnn Surg 2010;251:399) αποφασίστηκε ότι ο διαβήτης σε  ασθενείς με ΒΜΙ<35 μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά. Αυτό όμως πρέπει να γίνεται υπό προϋποθέσεις, δηλαδή να έχουν αποτύχει προηγούμενες συντηρητικές μέθοδοι απώλειας βάρους ή διατήρησης της απώλειας βάρους και παρά τη συνιστώμενη φαρμακευτική αγωγή τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης εξακολουθούν  να είναι υψηλότερα του 7%. Η ένδειξη γίνεται περισσότερο επιτακτική αν οι διαβητικοί αυτής της κατηγορίας παρουσιάζουν συνεχή αύξηση του βάρους και ιδιαίτερα αν αυτό συνοδεύεται από υψηλά επίπεδα χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων, υπέρταση και άπνοια αποφρακτικού τύπου.

Από τις μελέτες που έχουν παρουσιαστεί σχετικά με τη χειρουργική του ΣΔ διαπιστώθηκε ότι η βελτίωση της πορείας της νόσου έχει σαν συνέπεια τη βελτίωση της νευροπάθειας, τη διακοπή της εξέλιξης της μικροαγγειοπάθειας και μακροαγγειοπάθειας, τη βελτίωση της γενικής υγείας και της ποιότητας ζωής, της σεξουαλικής ικανότητας συμπεριλαμβανομένης.

Με δεδομένο ότι όταν γίνεται η διάγνωση έχει χαθεί ήδη το 50% των β-κυττάρων(τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας), εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι όσο νωρίτερα γίνει η επέμβαση τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα. Αν καθυστερήσουμε την επέμβαση και εγκατασταθεί για παράδειγμα η μακροαγγειοπάθεια, τότε ο έλεγχος της νόσου μετεγχειρητικά δεν πρόκειται να αναστρέψει τις συνέπειες της μακροαγγειοπάθειας. Έτσι μπορεί ένας ασθενής μετά την επέμβαση να αποβιώσει από έμφραγμα εξαιτίας της μακροαγγειοπάθειας έχοντας φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Σε ότι αφορά δε το κόστος της επέμβασης έχει βρεθεί ότι αυτό ισοσκελίζεται με το κόστος της συντηρητικής αγωγής 26 μήνες μετά την επέμβαση.